In het onderwijs

Didactiek: De weg van Franciscus

Hoe vind je antwoorden op vragen als: 'Durf jij je eigen weg te gaan?' En: 'Heb je oog voor een ander?' De zusters willen jongeren daarbij helpen met een lesmethode.

De methode is bedoeld voor het middelbaar onderwijs en bestaat uit vijf stappen:

  • De confrontatie
  • Voorbeelden
  • Ontmoeting
  • Groei
  • Reflectie

De confrontatie

De confrontatie is bedoeld om jongeren te prikkelen en te interesseren voor het thema. Wat zie je om je heen? Kijk eens naar je eigen gedrag. Wat vind je daarvan?

Voorbeelden

Voorbeelden zetten aan tot denken. Dit gebeurt, dit bestaat. Het thema krijgt inhoud en betekenis.

Ontmoeting

Bij de ontmoeting draait het om meemaken en ervaren. Voorbeelden komen tot leven. Dit is een inspirerend moment.

Groei

In deze fase zijn de jongeren aan zet. Het thema is diep tot hen doorgedrongen, nu zullen ze zelf actie moeten ondernemen.

Reflectie

De jongeren kijken terug op de levensvraag waarmee ze bezig zijn geweest. Wat weten ze nu wat ze eerst niet wisten? Hoe draagt dat bij aan hun verdere leven? Waar willen ze nog achter komen?

2012: Een start is gemaakt

De didactiek is momenteel nog volop in ontwikkeling. Bij wijze van proef gaven brugklasleerlingen van het Pius X-College in Bladel in 2012 al antwoord op de vraag: zou je met minder kunnen?

Felice van Limpt (12 jaar)
Als je minder hebt kan fijner zijn. Anders denk je alleen maar aan jezelf.

Tom Dickens (13 jaar)
Als je minder hebt ben je blijer met de kleine dingen in het leven.

Sam Verhagen (13 jaar)
Als je minder hebt leer je te leven met minder.

2013: Ontwikkeling van Krachtbronnen voor het Basisonderwijs

Na een uitgebreide kennismaking met zowel educatieve uitgeverij ThiemeMeulenhoff en Oase media heeft de werkgroep Erfgoed besloten de ontwikkeling van het Basisschoollespakket Krachtbronnen actief te ondersteunen.

De visie van Krachtbronnen vertoont opmerkelijk veel overeenkomsten met de geestelijk erfgoed van de Franciscanessen. Oase Media heeft op eigen initiatief een flexibele geïntegreerde leermethode ontwikkeld voor burgerschap, levensbeschouwing en sociaal emotionele ontwikkeling. Dit lespakket Krachtbronnen is geschikt voor leerlingen van groep 7 en 8 van zowel openbare, protestants-christelijke, katholieke en samenwerkingsscholen.

Krachtbronnen is een project waarin kinderen zich bewust worden van hun eigen waarden en waarin ze een eigen kijk op het leven ontwikkelen. Ze leren hoe ze het beste met andere mensen kunnen omgaan en wat het betekent om samen in één land te leven. Daarbij putten ze uit de bronnen, die ieder mens voor deze doelen ter beschikking staan: verhalen, gedichten, wijsheden en citaten. Verschillende van deze bronnen worden in een bronnenboekje bijeengebracht met prachtige sprekende foto's. Een bronnenboekje waarvan elke bladzijde stof geeft tot nadenken en een aanleiding is om van gedachten te wisselen. Krachtbronnen heeft ieder mens nodig. Jong of oud, zwart of blank, gelovig of niet.

2014: Pilotlessen Krachtbronnen met enthousiasme begroet

Het lespakket Krachtbronnen is met groot enthousiasme in de praktijk uitgeprobeerd. Maar liefst 17 groepsleerkrachten en 9 GVO/HVO vakleerkrachten voerden de pilot uit in groep 7 en 8 van het Basisonderwijs. Hun oordeel is eensluidend positief: het rapportcijfer voor Krachtbronnen is een 8,4!

De leerkrachten werkten met het thema "Eigen kracht" en hadden een scala van didactische middelen ter beschikking:

  • presentaties en opdrachten via het Digibord;
  • een werkboekje waarin de leerlingen hun opdrachten uit konden voeren;
  • handleidingen voor de leerkrachten met activiteitenschema's en instructiefilms en;
  • een fraai uitgegeven bronnenboekje.

De leerkrachten hadden een positief oordeel. O.a.:

  • de lessen zijn heel makkelijk voor te bereiden;
  • het aanbod aan activiteiten is heel gevarieerd;
  • je kunt als leerkracht zelf je accenten leggen: burgerschap, levensbeschouwing, sociaal emotionele ontwikkeling;
  • de lessen maken indruk op leerlingen en zijn langere tijd onderwerp van gesprek;
  • de leerlingen vinden dit leuk en uitdagend, het spreekt op meerdere leerlingen op meerdere manieren aan;
  • er is veel interactie in de groep;
  • je leert je leerlingen nog eens (veel beter) kennen ...
  • Oase Media, de uitgever van Krachtbronnen is door deze positieve feedback gesterkt en gaat de voorgenomen thema's ontwikkelen met een uitvoerend Ontwikkelteam en een ondersteunend Expertteam.

De werkgroep Erfgoed van de congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot ondersteund de ontwikkeling van Krachtbronnen actief.

2015: Innovatieproject "Leren met aandacht" voor Hoger Beroepsonderwijs

Leerkrachten en bestuurders van Pedagogische Hogeschool De Kempel gingen afgelopen maanden terug naar hun wortels: het  klooster van de congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot. De school herkent in het geestelijk erfgoed en in het bijzonder in de vijf levensvragen de achtergronden van haar opvoedkundige werkvormen.

"Een aantal jaarlijks terugkerende schoolactiviteiten vonden we altijd al heel bijzonder en tekenend voor onze school, maar het waarom ervan waren we in de loop van de jaren kwijt geraakt. Na een hernieuwde kennismaking met dit erfgoed zien we hoe waardevol dit is en willen we er weer bewust en expliciet mee aan de slag.", aldus Marcel Lemmen en Karel Koolen. De Kempel is sinds zij het contact met de congregatie hebben hervonden actief met het erfgoed in haar curriculum bezig.

Daar heeft De Kempel ook het Expertisecentrum Persoonlijk Meesterschap (CEPM) bij betrokken. Met groot enthousiasme zijn daardoor de contouren geschetst van het innovatieproject "Leren met aandacht", een naam naar analogie van het erfgoed van de Franciscanessen: Leven met aandacht. Met dit innovatieproject ontwikkelen Pedagogische Hogeschool De Kempel en de werkgroep Erfgoed in samenwerking met twee andere hogescholen, Driestar educatief en educatieve hogeschool VIAA, in de komende twee jaren het integraal schoolpakket wat studenten ondersteunt in hun identiteitsbewustzijn en -groei. De congregatie  is daarmee partner geworden van het Expertisecentrum Persoonlijk Meesterschap.

2016: Fransciscaanse levensvragen basis voor onderwijsApp

Het CEPM-project Leren met aandacht is gestart met de bouw van een onderwijs-App. In dit project participeren Pedagogische Hogeschool De Kempel, Hogeschool VIAA en de congregatie Zusters Franciscanessen.

Vorig jaar heeft de projectgroep een concept bedacht om de ontwikkeling van beroeps-identiteit vorm te geven met behulp van de vijf Franciscaanse levensvragen. Daarbij heeft deze projectgroep gekozen voor de bouw van een eigentijds middel: een App. Deze App maakt het met behulp van de mobiele telefoon mogelijk dat studenten (en docenten) aan de hand van hun dagelijkse ervaringenop alle mogelijke momenten van de dag overwegingen maken over hun eigen opvattingen, overtuigingen en gedrag . Om zo indringend en gericht voeding te geven aan de ontwikkeling van hun professionele identiteit.

De App is in 2016 door studenten getest en is schooljaar 2016/2017 operationeel. De App wordt technisch uitgevoerd door Onderwijs Maak Je Samen.

Meer weten over de App. Bekijk hier het filmpje.

Onderwijs App

Onderwijs App

10 maart 2017

Het CEPM-project Leren  met Aandacht, waarin Pedagogische Hogeschool De Kempel, Hogeschool VIAA en de congregatie Zusters Franciscanessen participeren, heeft onlangs een onderwijs-App ontwikkeld. Na enkele maanden 'proefdraaien'  is de App klaar om mee te gaan werken.

De App richt zich op de ontwikkeling en beroeps-identiteit van de aanstaande leraren basisonderwijs, met behulp van de vijf Franciscaanse levensvragen. Deze App maakt het, met behulp van mobiele telefoon of tablet, mogelijk dat studenten (en docenten) aan de hand van hun dagelijkse ervaringen op alle mogelijke momenten van de dag, overwegingen maken over hun eigen opvattingen, overtuigingen en gedrag. Hiermee geven zij voeding aan de ontwikkeling van hun persoonlijke identiteit.

Geïnteresseerd? Bekijk hier het filmpje over de App.

Ongeveer tegelijk met de ingebruikname van de App hebben eerstejaars leerlingen van Hogeschool De Kempel in groepen een bezoek gebracht aan de zusters Franciscanessen in Oirschot. Na een rondleiding door het klooster en een bezoek aan het museum kregen zij de gelegenheid om met een zuster in gesprek te gaan. Deze gesprekken, die zowel door de zusters als de leerlingen als prettig en leerzaam werden ervaren, leverden al leuke posts op in de App.

Onderwijs-App van start

Onderwijs-App van start

23 februari 2016

Het CEPM-project Leren met aandacht is gestart met de bouw van een onderwijs-App. In dit project participeren Pedagogische Hogeschool De Kempel, Hogeschool VIAA en de congregatie Zusters Franciscanessen.

Vorig jaar heeft de projectgroep een concept bedacht om de ontwikkeling van beroeps-identiteit vorm te geven met behulp van de vijf Franciscaanse levensvragen. Daarbij heeft deze projectgroep gekozen voor de bouw van een eigentijds middel: een App. Deze App maakt het met behulp van de mobiele telefoon mogelijk dat studenten (en docenten) aan de hand van hun dagelijkse ervaringenop alle mogelijke momenten van de dag overwegingen maken over hun eigen opvattingen, overtuigingen en gedrag . Om zo indringend en gericht voeding te geven aan de ontwikkeling van hun professionele identiteit.

Naar verwachting wordt deze App vóór de zomervakantie nog door studenten getest en zal deze in het komende schooljaar 2016/2017 operationeel zijn.

Pelgrimeren voor de jeugd

Pelgrimeren voor de jeugd

Bekijk hier de voorlichtingsfilm die de Pelgrimshoeve uit Vessem heeft gemaakt over pelgrimeren voor de jeugd. Deze tweedaagse tocht laat zien wat zingeving/bezinning doet met de hedendaagse jongeren. Tijdens deze pelgrimage hebben de jongeren uit het voortgezet onderwijs een bezoek gebracht aan de zusters Franciscanessen van Oirschot.

Meer informatie over pelgrimeren vindt u op de website van Pelgrimshoeve Kafarnaum.

 

 

Krachtbronnen tweede thema: Kracht van samen

Krachtbronnen tweede thema: Kracht van samen

14 januari 2015

In navolging van het thema "Eigen kracht" is nu ook het volgende bronnenboek met als thema "Kracht van samen" gepubliceerd.

Evenals zijn voorganger uit de serie Krachtbronnen kent ook Kracht van samen een lespakket met heel verschillende didactische werkvormen en educatief materiaal zoals Digibord, handleidingen en werkboekjes. De pilotscholen gaan met Kracht van Samen aan de slag.

Krachtbronnen derde thema: Kracht van de natuur

Krachtbronnen derde thema: Kracht van de natuur

3 september 2015

Aan het begin van het nieuwe schooljaar presenteert Oase Media / Think2Link haar nieuwe thema in de reeks van Krachtbronnen: Kracht van de natuur. Eerder werden Eigen kracht en Kracht van samen via de pilotscholen op de onderwijsmarkt gebracht.

Oase Media heeft de marktpositie van Krachtbronnen versterkt door hiervoor een zelfstandige stichting in het leven te roepen: Think2Link. Deze stichting kan verschillende partijen vragen om de ontwikkeling van dit lespakket voor Basisonderwijs te ondersteunen.

De ontwikkeling van Krachtbronnen wordt door de werkgroep Erfgoed van de congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot actief ondersteund.

Didactische aanpak Leren met aandacht krijgt vorm

Didactische aanpak Leren met aandacht krijgt vorm

17 juni 2015

Met de visualisatie van haar concept in de vorm van een spiraal heeft de CEPM-projectgroep "Leren met aandacht" haar didactische aanpak geconcretiseerd en bespreekbaar gemaakt.

Het innovatieproject Leren met aandacht richt zich op bewustwording en groei van de professionele identiteit bij aanstaande leraren basisonderiwj. Jezelf leren kennen, weten waar je (in je beroep) voor staat en de wil om dat zelfbewust uit te dragen aan anderein is een persoonlijke innovatie die uiteindelijk zal leiden tot een groter maatschappelijk bewustzijn van de student zelf en wellicht ook maatschappelijke verandering.

De maandelijkse vergaderingen in Gouda, Zwolle, Helmond en Oirschot hebben de volgende resultaten opgeleverd:

  • een hecht samenwerkende projectgroep die innovatie gedegen aanpakt;
  • een kaderdocument met onderbouwing van het didactisch concept Leren met aandacht;
  • visualisatie van het concept in de vorm van een spiraal (van "waaruit" naar "waartoe"). De spiraal visualiseert de ontwikkeling van professionele identiteit van (toekomstige) leraren en de rol van de vijf levensvragen daarin;
  • een concept voor een digitaal platform voor professionele identiteitsontwikkeling (een website en een App).
CEPM-Workshop levensvragen succesvol

CEPM-Workshop levensvragen succesvol

12 februari 2015

De workshop "Hoe kunnen Franciscaanse levensvragen u versterken?" werd goed bezocht en was een daverend succes. De workshop werd gehouden in het kader van het jaarlijkse CEPM-congres in Antropia te Driebergen. Pesoonlijk Meesterschap werd voor de meer dan tweehonderd bezoekers breed geagendeerd in het onderwijs.

De workshop "Hoe kunnen Franciscaanse levensvragen u versterken?" was een kennismaking met het project Leren met aandacht en een pressure cooker-sessie op het gebied van persoonlijke ambitie. Voor de werkgroep Erfgoed was deze workshop een belangrijke test om in de praktijk te zien wat de aanpak met de vijf Franciscaanse levensvragen voor het onderwijs te bieden heeft.

Met tevredenheid kan de werkgroep Erfgoed constateren dat de Franciscaanse levensvragen nog springlevend zijn en mensen in deze tijd met genoegen aanzetten tot denken. En dat deze vragen de aanleiding kunnen vormen om het niet bij denken te laten maar ook echt iets te ondernemen.

Wat de deelnemers van de workshop teruggaven was o.a.:

  • dat zij het vertrouwen kregen dat je elke dag aan kunt grijpen om opnieuw focus te brengen in je werk. Waarbij de levensvragen (als moreel kompas) helpen;
  • dat je jezelf ontwikkelen en onderwijs ontwikkelen in dialoog met je doelgroep(en) moet doen;
  • dat ze graag hun eigen weg willen (durven) gaan maar ze niet weten hoe je dat zou moeten doen.
Leren met aandacht van start

Leren met aandacht van start

4 december 2014

Maar liefst drie pedagogische Hogescholen zijn betrokken bij de ontwikkeling van een integraal schoolpakket. In twee jaar tijd gaan zij samen als innovatieproject van het Expertisecentrum Persoonlijk Meesterschap (CEPM) aan de slag om hun ideeën te verbinden aan het concept "Leren met aandacht" van de werkgroep Erfgoed.

Onder bezielende leiding van Frans van der Maden (Pedagogische Hogeschool De Kempel, Helmond) gingen Marloes Hoencamp (Driestar educatief, Gouda), Tamme Spoelstra (VIAA - Gereformeerde Hogeschool Zwolle), Marie-Louise Luybregts (congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot) en Pieter-Marijn van der Velden (Het Inventief, Tilburg) enthousiast aan de slag. Vóór de zomervakantie willen zij een helder didactisch onderwijsmodel ontwikkelen met een gedegen basis. Ná de zomervakantie moet dit model zijn uitgewerkt en in de praktijk zijn vruchten afwerpen.

Krachtbronnen welkom op scholen

Krachtbronnen welkom op scholen

14 mei 2014

Het lespakket Krachtbronnen is met groot enthousiasme in de praktijk uitgeprobeerd. Maar liefst 17 groepsleerkrachten en 9 GVO/HVO vakleerkrachten voerden de pilot uit in groep 7 en 8 van het Basisonderwijs. Hun oordeel is eensluidend positief: het rapportcijfer voor Krachtbronnen is een 8,4!

De leerkrachten werkten met het thema "Eigen kracht" en hadden een scala van didactische middelen ter beschikking:

  • presentaties en opdrachten via het Digibord;
  • een werkboekje waarin de leerlingen hun opdrachten uit konden voeren;
  • handleidingen voor de leerkrachten met activiteitenschema's en instructiefilms en;
  • een fraai uitgegeven bronnenboekje.

De leerkrachten hadden een positief oordeel. O.a.:

  • de lessen zijn heel makkelijk voor te bereiden;
  • het aanbod aan activiteiten is heel gevarieerd;
  • je kunt als leerkracht zelf je accenten leggen: burgerschap, levensbeschouwing, sociaal emotionele ontwikkeling;
  • de lessen maken indruk op leerlingen en zijn langere tijd onderwerp van gesprek;
  • de leerlingen vinden dit leuk en uitdagend, het spreekt op meerdere leerlingen op meerdere manieren aan;
  • er is veel interactie in de groep;
  • je leert je leerlingen nog eens (veel beter) kennen ...

Oase Media, de uitgever van Krachtbronnen is door deze positieve feedback gesterkt en gaat de voorgenomen thema's ontwikkelen met een uitvoerend Ontwikkelteam en een ondersteunend Expertteam.

De werkgroep Erfgoed van de congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot ondersteund de ontwikkeling van Krachtbronnen actief.

De Kempel gaat aan de slag met levensvragen

De Kempel gaat aan de slag met levensvragen

15 januari 2014

Met een hartverwarmende presentatie liet pedagogische Hogeschool De Kempel aan de werkgroep Erfgoed zien dat zij niet alleen diep onder de indruk zijn van het erfgoed van de Franciscanessen maar dat zij graag met de vijf levensvragen haar curriculum willen herordenen en ontwikkelen.

Spanningen_en_Dilemmas.jpg

Nikki Wessels, Karel Koolen en Marcel Lemmen, docenten van De Kempel, lieten de werkgroep Erfgoed zien wáár de vijf levensvragen ter herkennen zijn in het curriculum van hun Hogeschool. Daarmee erkent de school dat de levensvragen de basis vormen voor het onderwijsprogramma en hoe het erfgoed van de Franciscanessen dit programma kan versterken. Met groot enthousiasme gaven deze docenten er blijk van onmiddelijk aan de slag te willen gaan met De weg van Franciscus als pad wat alle studenten gaan bewandelen om hun professionele identiteit te ontwikkelen.

De Kempel neemt deze identiteitsontwikkeling heel serieus en heeft zich verbonden aan het Expertisecentrum Persoonlijk Meesterschap (CEPM). Dit expertisecentrum is door de regering in het leven geroepen om innovatieprojecten in het onderwijs te realiseren.

De_weg_van_Franciscus_in_de_Kempel.jpg

Krachtbronnen van start

Krachtbronnen van start

10 januari 2014

Met een klinkende presentatie aan groepsleerkrachten en vakleerkrachten GVO/HVO is de pilotfase van Krachtbronnen van start gegaan. In het gebouw van educatieve uitgeverij ThiemeMeulenhoff konden leerkrachten van het Basisonderwijs kennis maken met het complete materiaal voor het Thema "Eigen kracht" uit de voorgenomen themaserie Krachtbronnen.

  • "Kinderen die positief in het leven staan, die weten wat ze willen; kinderen die zich goed kunnen bewegen in onze multiculturele samenleving, die mensen met een andere achtergrond begrijpen en accepteren; kinderen die weten hoe ze actief kunnen bijdragen aan de samenleving en hun verantwoordelijkheid nemen. Zulke kinderen wil je als school graag afleveren."

Met deze mooie woorden werd Krachtbronnen gelanceerd en werden de leerkrachten wegwijs gemaakt in het rijke arsenaal didactische materialen en lesactiviteiten. De pilot wordt in de komende maanden door Oase Media op de voet gevolgd met instructies en evalutaties ter plekke. Over drie maanden wordt tijdens een tweede bijeenkomst van alle leerkrachten deze pilot geëvalueerd.

De werkgroep Erfgoed van de congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot ondersteund de ontwikkeling van Krachtbronnen actief.

De Kempel hervindt haar roots

De Kempel hervindt haar roots

1 november 2013

Leerkrachten en bestuurders van Pedagogische Hogeschool De Kempel gingen afgelopen maanden terug naar hun wortels: het  klooster van de congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot. De school herkent in het geestelijk erfgoed en in het bijzonder in de vijf levensvragen de achtergronden van haar opvoedkundige werkvormen.

"Een aantal jaarlijks terugkerende schoolactiviteiten vonden we altijd al heel bijzonder en tekenend voor onze school, maar het waarom ervan waren we in de loop van de jaren kwijt geraakt. Na een hernieuwde kennismaking met dit erfgoed zien we hoe waardevol dit is en willen we er weer bewust en expliciet mee aan de slag.", aldus Marcel Lemmen en Karel Koolen. De Kempel is sinds zij het contact met de congregatie hebben hervonden actief met het erfgoed in haar curriculum bezig. Daar heeft zij ook het Expertisecentrum Persoonlijk Meesterschap (CEPM) bij betrokken.

Docenten en bestuurders brachten al enkele keren een bezoek aan het klooster waarbij ze in het museum de roots van hun school, o.a. letterlijk in de vorm van een bannier, hervonden.

Bezoek Kempel Kapel_bijgesneden.JPG

Versterking basisonderwijs: Krachtbronnen!

Versterking basisonderwijs: Krachtbronnen!

9 oktober 2013

Na een uitgebreide kennismaking met zowel educatieve uitgeverij ThiemeMeulenhoff en Oase media heeft de werkgroep Erfgoed besloten de ontwikkeling van het Basisschoollespakket Krachtbronnen actief te ondersteunen. De visie van Krachtbronnen vertoont opmerkelijk veel overeenkomsten met de geestelijk erfgoed van de Franciscanessen. Oase Media heeft op eigen initiatief een flexibele geïntegreerde leermethode ontwikkeld voor burgerschap, levensbeschouwing en sociaal emotionele ontwikkeling. Dit lespakket Krachtbronnen is geschikt voor leerlingen van groep 7 en 8 van zowel openbare, protestants-christelijke, katholieke en samenwerkingsscholen.

Krachtbronnen is een project waarin kinderen zich bewust worden van hun eigen waarden en waarin ze een eigen kijk op het leven ontwikkelen. Ze leren hoe ze het beste met andere mensen kunnen omgaan en wat het betekent om samen in één land te leven. Daarbij putten ze uit de bronnen, die ieder mens voor deze doelen ter beschikking staan: verhalen, gedichten, wijsheden en citaten. Verschillende van deze bronnen worden in een bronnenboekje bijeengebracht met prachtige sprekende foto's. Een bronnenboekje waarvan elke bladzijde stof geeft tot nadenken en een aanleiding is om van gedachten te wisselen. Krachtbronnen heeft ieder mens nodig. Jong of oud, zwart of blank, gelovig of niet.